De stempelmakerij
Aan de Groentemarkt in Leeuwarden heeft jarenlang een stempelmakerij gezeten. Toen ik kwam werken bij de kantoorvakhandel daar, keek ik mijn ogen uit in het oude pand en vooral in het grote magazijn waar vroeger ook nog een drukkerij was gevestigd. Voorheen zat de stempelmakerij van De Haas (en kantoorboekhandel) vanaf 1923 aan de Wirdumerdijk. In 1962 ging De Haas samenwerken met De Boer (van de Kelders) en werd de zaak met stempelmakerij gevestigd aan de Groentemarkt.
En wie geïnteresseerd is in het verhaal van ‘De stempelmaker van Leeuwarden’ en dan met name de rol van Alle de Haas met zijn stempels in het verzet, kan doorklikken naar dit artikel op de site van Omrop Fryslân over 75 jaar vrijheid.
Toen mijn baas in de zomer van 2019 besloot om te stoppen met zijn kantoorvakhandel en in het voorjaar van 2020 het pand leeggeruimd moest worden, kwam ik een stapel schriften tegen waarin alle stempelafdrukken van de stempelmakerij in stonden van 1953 tot 1969. Wat een prachtige grafische en cultuurhistorische documentatie! Bovendien vind ik het fascinerend om een ontwikkeling te zien van lettertypen uit de vorige eeuw. En om een blik te kunnen werpen in de wereld van weleer. In het pre-digitale tijdperk, toen stempels nog een belangrijke rol speelden in de samenleving.
Van de nieuwe directeur van de stempelmakerij mocht ik de schriften overnemen. Ik had er een duidelijk doel mee: de stempelafdrukken een nieuw leven geven door ze te gebruiken voor omslagen van mijn bijzondere boekjes.
Van een paar bladzijden uit het schrift van 1958-59 heb ik drie verschillende soorten boekjes gemaakt. Een mini-boekje (75 bij 55 mm) waarbij je aan twee kanten van het omslag (met flap) verschillende soorten stempelafdrukken kunt zien. Het draadje waarmee ik dit kleine schriftje bond, is een touwtje van een theezakje.
Het tweede boekje is er een met een harde kaft (120 bij 85 mm) en gebonden met hennepkoord (Koptische binding). Het binnenwerk bestaat uit een mooie kwaliteit 120 grams papier (Academia van Fabriano)
Het derde boekje is een handgebonden boekje (105 bij 70 mm) van 80 grams eco-papier (bio top 3 extra) in een zachte band bekleed met een bladzijde uit het stempelafdrukkenschrift. Leuk detail is het rood wit gestreepte kapitaalbandje.
Ik vind het echt geweldig om met dit soort materiaal te mogen werken en om zo flarden uit een vroegere wereld te kunnen laten zien en om ze weer een nieuwe rol te geven. Voor mij blijven stempels wel belangrijk.
Ik ben trouwens benieuwd of het uithangbord van de stempelmakerij aan het pand van de kantoorvakhandel daar zal blijven. Anders zijn mijn boekjes nog een laatste herinnering aan de stempelmakerij in Leeuwarden.
